Pa ryfedd i Ddwynwen hoffi'r lle, ni ellid cael amgenach hafan i encilio a myfyrio.
Nid yw'r bardd yn awyddus i Ddwynwen gael gwared ar ei deimladau trachwantus.
Dangos o'th radau dawngoeth Nad wyd fursen, Ddwynwen ddoeth.
Dwynwen ni ludd odineb, Diwair iawn, dioer i neb; Aeth i Landdwyn at Ddwynwen Lawer gþr o alar Gwen.
Yn ei gywydd 'Galw ar Ddwynwen' dymuna Dafydd ap Gwilym anfon y santes yn llatai, sef negesydd-serch, at ei gariad Morfudd.
Cafwyd ymgais yn ddiweddar i hybu Gþyl Ddwynwen a'i gwneud yn debyg i þyl fasnachol Sant Ffolant.
Dolur a achosir gan fath arall o gariad sy'n gwneud i Lewis Glyn Cothi alw ar Ddwynwen cariad tad tuag at fab a fu farw'n ifanc (gweler erthygl Dr Dafydd Johnston yn y rhifyn hwn - Gol.):
Dyna ergyd y cyfeiriadau a delweddau o faes y canu serch, megis y cyfarchiad i Ddwynwen (nawddsantes y cariadon), y 'cae Esyllt' (torch flodau'n arwydd o serch), a galw Siôn 'fy nghusan' a 'fy serch'.
Wedyn, rhoddodd Duw dri dymuniad i Ddwynwen.
Tua phedair canrif yw oed yr eglwys, ond bu adeilad o fath yma ers y bumed ganrif pan gysegrwyd yr eglwys gyntaf i Ddwynwen.